Er is geen twijfel over mogelijk: Ik ben mijn eigen grootste obstakel bij het maken van nieuw werk. Wanneer ik een project in gedachten heb waar ik ontzettend gepassioneerd over ben, is er toch altijd een instinct om het maar alleen in mijn hoofd te laten. Daar behoudt het een ontastbare waarde, waar de realiteit nog geen invloed op heeft. Als gevolg hiervan heb ik de neiging het werk uit te stellen. Voordat ik het weet voel ik me rot omdat ik niks maak, en maak ik niks omdat ik me rot voel.
Klinkt dit bekend? Geen zorgen, ik heb een tegengif voor ons probleem gevonden. Het bestaat uit een flinke dosis positive thinking en een vleugje harde realiteit. We zijn niet de enige creatieve zieltjes die hun eigen weg blokkeren. Schrijver en tekenaar Austin Kleon bracht een boek uit vol tips over hoe je je creativiteit kan koesteren in plaats haar van dood te denken. In zijn boek “Steal Like An Artist” vol met zijn luchthartige advies, vond ik het tegengif voor mijn creatieve blokkades.
“NIKS IS ORIGINEEL”
Kleon begint zijn boek met de belofte dat niets origineel is en niks nergens vandaan komt. Niemand is geboren met een bepaalde stem en stijl. We zijn de som van onze invloeden, en hebben het geluk dat we zelf deze invloeden kunnen kiezen. Elke eerlijke kunstenaar geeft volgens Kleon dan ook toe dat hij zijn ideeën krijgt door ze te stelen. We leren volgens hem wie we zijn door onze helden na te apen. We leerden het alfabet door deze steeds weer te kopiëren, dus waarom zouden we niet de kunst mogen kopiëren waar we gek op zijn? Hij heeft het hierbij niet over kopiëren als plagiaat, maar meer als het uit elkaar halen en weer in elkaar zetten van een idee. Hij wil niet dat we de stijl kopiëren, maar het denken dat achter de stijl schuilgaat. Uiteindelijk willen we namelijk niet eruitzien als onze helden, maar kijken zoals zij.
“Een prachtige tekortkoming aan de mens is dat we niet in staat zijn perfecte kopieën te maken. Waar we falen onze helden te kopiëren is waar we ontdekken waar ons eigen ding leeft. (…) Uiteindelijk is alleen het imiteren van je helden niet vleiend. Hun werk transformeren in iets dat van jou is, is hoe je ze echt kan vleien. Iets toevoegen aan de wereld wat alleen jij kan toevoegen.”
– Austin Kleon in “Steal Like An Artist”
Deze opvatting was toch enigszins rustgevend voor mij. Ik moet toegeven dat ik best geobsedeerd ben met de gedachte iets ‘nieuws’ te maken; iets origineels dat nog niet bestaat of ik in ieder geval nog niet heb gezien. Andermans werk na maken heeft dan ook een verschrikkelijk negatieve intonatie voor mij gekregen. Maar misschien heeft Kleon gelijk en heeft die manier van denken wel eerder een negatieve invloed op mijn creatieve proces, dan een goede. Uiteindelijk is het denk ik belangrijker om gewoon maar aan iets te werken waar je gepassioneerd over bent, los van wat anderen denken of doen. Laten we onszelf dus wat meer vertrouwen en invloed van anderen omarmen.
“JE BENT ER KLAAR VOOR, GA WAT MAKEN”
Terwijl jonge kunstenaars driftig zoeken naar een manier om ‘ontdekt’ te worden, benadrukt Austin Kleon juist dat er een groot voordeel kleeft aan onbekend zijn: er is nog geen druk van buitenaf. Je kunt doen wat je wil, experimenteren en lol hebben met je werk. Volgens hem is er wanneer je onbekend bent dan ook niks wat je tegenhoud om beter te worden.
“Die vrijheid krijg je nooit meer terug wanneer mensen eenmaal aandacht aan je beginnen te besteden, en vooral niet wanneer ze je geld gaan betalen. Geniet van je onbekendheid zolang het nog kan. Maak er gebuikt van.”
– Austin Kleon in “Steal Like An Artist”
Kleon schrijft dat het tijdens het maken van dingen is, dat we uitvinden wie we zijn. Het heeft volgens hem dan ook geen zin om te wachten tot we weten wie we zijn, om te beginnen met iets maken. Het cliché advies “schrijf wat je kent” vervangt hij met “schrijf wat je wilt lezen”. Kortom: Maak het werk dat je graag gedaan zou willen zien; het werk dat al jou favoriete makers samen, onder leiding van jou, zouden maken. Ook geeft hij ons mee dat we moeten accepteren dat we een tijdje slecht zullen zijn. Falen is nodig om beter te kunnen worden.
Oké, we zijn er dus al klaar voor. Of we gaan in ieder geval er niet meer klaar voor worden door ergens niet aan te beginnen. Projecten uit te stellen tot een denkbeeldig ‘ juiste moment’ heeft dus geen zin. Misschien wordt iets niet precies zoals je het je had voorgesteld, daar mag je even van balen, maar uiteindelijk is alles wat je maakt onderdeel van een proces. Wie weet maken je ondervindingen in dat project juist weer een ander werk mogelijk. Gewoon maar beginnen dus.
“WEES SAAI”
Maak je geen zorgen, Kleon geeft ons in zijn boek officieel toestemming om saai te zijn. Dat we een artistieke droom najagen betekent niet dat we moeten voldoen aan het romantische beeld van de eenzame kunstenaar die op (whisky doordrenkte) avonturen van zelfontdekking gaat. Volgens Kleon is dit de enige echte waarheid: Het kost veel energie om creatief te zijn, dus je wilt geen energie verspillen aan andere dingen. Zorg dus maar gewoon goed voor jezelf en pak een flinke nacht slaap.
“Vraag wie dan ook die echt creatief werk maken, en ze zullen je de waarheid zegen: Ze weten niet waar de goede dingen vandaan
komen. Ze doen gewoon hun ding. Elke dag.”
– Austin Kleon in “Steal Like An Artist”
Een sterk portfolio aanleggen is een verzameling van kleine beetjes moeite over tijd. Kleon’s advies is dan ook om een goede (bij)baan te houden of te vinden. Dit geeft je een routine, contact met de wereld en vrijheid van financiële stress. Besef hoeveel tijd je hebt, en besteed deze goed. Doe je werk elke dag, geen excuses. Omarm de beperkingen die je hebt en blijf vooruit gaan.
“Een routine vaststellen en volhouden kan belangrijker zijn dan veel tijd hebben. Traagheid betekent de dood van creativiteit. Je moet in de groove blijven.”
– Austin Kleon in “Steal Like An Artist”
“DE NIET-ZO-GEHEIME-FORMULE VOOR SUCCES”
Kleon deelt in zijn boek de enige formule voor succes die hij kent: maak goed werk en deel het met mensen. Het eerste deel hiervan is moeilijk, het tweede is tegenwoordig heel makkelijk geworden. Zorg gewoon dat je werk online staat. Wanneer we niet alleen ons eindresultaat delen maar ook snippers van ons proces, kunnen we volgens Kleon ook veel van anderen leren.
“Des te meer open je bent in het delen van je passies, des te dichterbij zullen mensen zich voelen bij je werk. Kunstenaars zijn geen tovenaars. Er staat geen straf op het onthullen van je geheimen.”
– Austin Kleon in “Steal Like An Artist”
Dankzij de magie van het internet hoef je nergens anders te zijn dan waar je nu bent, om een connectie te maken met waar je wilt zijn. Omring jezelf met de dingen waar je van houdt. Ga naast het talent staan. Kleon benadrukt dat we maar zo goed zijn als de mensen waarmee we onszelf omringen. In de digitale omgeving betekent dat dus dat je de beste mensen moet volgen – diegenen die veel slimmer en beter zijn dan jij. We moeten elkaar dus vooral niet zien als concurrenten, maar meer als reisgenoten. We volgens niet allemaal hetzelfde pad, maar uiteindelijk zijn we allemaal onderweg naar dezelfde soort bestemming. Laten we dus een kampvuurtje stoken en elkaar vertellen wat we onderweg allemaal zijn tegengekomen. Dikke kans dat we veel van elkaar kunnen leren.
–
We zijn er al lang klaar voor. We moeten op onszelf vertrouwen en gewoon maar beginnen met de ideeën te realiseren die in ons hoofd rondzweven. Waar die precies ideeën vandaan komen? Dat is minder belangrijk. Uiteindelijk komt niks nergens vandaan. We hebben het geluk omgeven te worden met het fantastisch en inspirerend werk van anderen, dus laten we daar ons voordeel uit halen. Vanavond maar veel groentes eten en op tijd naar bed. Creatief zijn kost veel tijd en die willen we koesteren. Niet alles zal niet altijd meteen fantastisch worden, dat geeft niet, we komen er wel.
En tot slot een laatste beetje advies:
“Niet iedereen zal het begrijpen. Mensen zullen jou en je werk verkeerd interpreteren. Misschien schelden ze je zelfs uit. Dus wordt comfortabel met onbegrepen, gekleineerd of genegeerd te worden – de truc is te druk te zijn met je werk maken om er iets om te geven. ”
– Austin Kleon in “Steal Like An Artist
There, feels better don’t it? Want more?
– Get “Steal Like An Artist” and the sequel “Show Your Work“
– Read his blog
– Follow Austin on Twitter, Instagram or Facebook
Want to stay updated on new blogs?
Follow me on Facebookor Instagram
